Blog Gert van der Houwen: Maatschappij zou niet hetzelfde zijn zonder het bedrijfsleven

Ondernemerschap is één van de pijlers van onze maatschappij. Het zorgt ervoor dat we kunnen leven met de luxe levensstandaard die wij hebben. Ondernemerschap ligt aan de basis van onze mobiele telefoons, onze (elektrische) auto’s, onze salarissen, onze huizen en is de bron van onze belastingopbrengsten. Kortom, het is veilig om te zeggen dat onze maatschappij er heel anders uit zou zien zonder het bedrijfsleven. Een zijstapje is dat ondernemerschap niet is voorbehouden aan ondernemers en ondernemingen. In de kern is ondernemerschap het verrichten van activiteiten voor eigen rekening en risico en dit is iets wat we allemaal doen zodra we de kinderwagen ontgroeien. Ondernemen is dus een kerneigenschap van ieder mens.

Het ondernemerschap waar het in deze column overgaat is het ondernemerschap van ondernemingen en dus het bedrijfsleven. Het feit dat wij leven in onze consumptiemaatschappij maakt dat er voor het bedrijfsleven talloze mogelijkheden zijn om geld te verdienen en winst te maken. Hiervoor zijn altijd wel klanten of afnemers nodig en aangezien wij ’verslaafd‘ zijn aan consumeren gaan het bedrijfsleven en de consumerende burger hand in hand het pad op van verdere groei en welvaart. Want laat er geen misverstand over bestaan: het bedrijfsleven kan alleen maar bestaan bij de gratie van klanten, en zolang wij die rol als burger gedachteloos invullen is er sprake van een prachtige symbiose.

Echter, het wordt steeds duidelijker dat een eindeloze groei in economische zin, grote negatieve effecten met zich meebrengt. Effecten op het gebied van gezondheid, natuur en milieu. De voorbeelden liggen letterlijk op straat: stikstofuitstoot kunnen we effectief bestrijden door minder te gaan autorijden maar daar zijn we nog niet aan toe dus gaan we het zachter doen, maximaal 100 km per uur overdag. Onze minister-president noemt het wel een ’rot-maatregel’, hiermee suggererend dat het toch wel rotte pech is dat we vanwege het milieu zachter moeten gaan rijden, terwijl iedereen die overdag wel eens in de auto zit allang weet dat die 130 km per uur überhaupt niet haalbaar is vanwege de hoeveelheid auto’s.

Wat is nu het mooie van ondernemerschap? Ondernemers realiseren zich als eersten dat wanneer zij geen rekening houden met de impact van hun activiteiten, zij op (korte) termijn geen bestaansrecht meer hebben en dat zij dus als pioniers oplossingen moeten bedenken om de consumptiemaatschappij te voeden, rekening houdend met de veranderende omstandigheden op het gebied van klimaat en milieu.

De frontrunners op dit gebied verdienen extra aandacht. Zij nemen echte risico’s, met eigen geld voor eigen rekening en risico, en kunnen bij uitstek dienen als voorbeelden voor andere ondernemers die bezig zijn de omslag te maken van ’oud-denken‘ naar duurzame, maatschappelijke bedrijfsvoering. Tweejaarlijks deelt de Koning Willem I Stichting prijzen uit aan ondernemingen die zich opmerkelijk onderscheiden als onderneming in de nieuwe werkelijkheid. De prijswinnende ondernemingen vormen een bron van inspiratie voor andere ondernemers en misschien wel voor iedere individuele burger, want als wij eigenlijk allemaal ondernemer zijn, dan kan elk voorbeeld op dit gebied ons allemaal inspireren.

De inschrijving voor de Koning Willem I Prijzen 2020 is geopend en op de site www.kw1prijs.nl kunt u lezen hoe u mee kunt dingen naar deze prijzen. Wellicht kan uw onderneming één van de inspirerende voorbeelden van goed ondernemerschap in Nederland worden.

Gert van der Houwen,
Secretaris Koning Willem I Stichting